Dolomity

 

 

 

 

 

 

Dolomity

Dolomity mają szerokie zastosowanie w przemyśle hutniczym, w rolnictwie, w przemyśle szklarskim a także w budownictwie i drogownictwie. Złoża dolomitów, które stosowane są w budownictwie i drogownictwie omówiono w rozdziale Kamienie łamane i bloczne.

W hutnictwie i przemyśle szklarskim dolomity stosowane są jako topniki (dolomity ceramiczne), w budownictwie i drogownictwie jako kamień budowlany i kruszywo łamane, a w rolnictwie do produkcji nawozów wapniowo-magnezowych. Złoża dolomitów występują na południu Polski w województwach: śląskim, dolnośląskim i małopolskim. Złoża tej kopaliny o najlepszych parametrach jakościowych, spełniające wymogi ich granicznych wartości, występują na obszarze śląsko-krakowskim. Są to pokładowe złoża wieku dewońskiego i triasowego.

Drugi typ złóż dolomitów tworzy soczewy wśród łupków metamorficznych Sudetów. Dolomity te wykorzystywane są w przemyśle ceramicznym oraz w budownictwie i drogownictwie. Do najbardziej znanych należy złoże Rędziny. Natomiast największe złoże tego typu Ołdrzychowice-Romanowo, znajdujące się w Kotlinie Kłodzkiej, zamieszczone jest w rozdziale Kamienie łamane i bloczne, gdyż surowiec z tego złoża stanowi podstawowy składnik grysów budowlanych.

Występowanie złóż dolomitów w Polsce przedstawiono na mapie.

Geologiczne i przemysłowe zasoby złóż dolomitów, a także stopień ich rozpoznania i zagospodarowania przedstawiono w tabeli 1.

Geologiczne zasoby bilansowe dolomitów w 2012 r. wynoszą 336,74 mln t i są mniejsze w stosunku do ubiegłego roku o 7,20 mln t z powodu: wydobycia ( 2,92 mln t), wydzielenia w złożu Chruszczobród 2 zasobów w filarach ochronnych (2,85 mln t) oraz w wyniku rozpoznania i strat pozaeksploatacyjnych (1,19 mln t) w złożu Ząbkowice Będzińskie I.

W złożach eksploatowanych występuje 141,42 mln t zasobów, co stanowi około 42 % całości zasobów bilansowych dolomitu. Zasoby rozpoznane szczegółowo (kat. A, B, C₁) skupiają 258,66 mln t zasobów, co stanowi 77 % ogółu geologicznych zasobów bilansowych. W złożach, z których pochodzi wydobycie, udział zasobów rozpoznanych szczegółowo jest większy i wynosi 90 % (127,62 mln t)

Zasoby przemysłowe w 2012 r. uległy zwiększeniu o 16,94 mln t i wynoszą 81,99 mln t. w wyniku określenia zasobów przemysłowych w złożu Chruszczobród 2 w ilości 21,29 mln t. Zasoby przemysłowe stanowią tylko 24 % zasobów bilansowych wszystkich złóż.

Wydobycie dolomitów w 2012 r. wyniosło 2 918,56 tys. t i zmniejszyło się o 649 tys. t w stosunku do 2011 r. (co stanowi 18 % ubiegłorocznego wydobycia). Wydobycie zmalało w trzech złożach z czterech eksploatowanych, tylko w złożu Rędziny nieznacznie wzrosło (o 18,14 tys. t). W złożu Brudzowice wydobycie zmniejszyło się o ponad 0,5 mln t.

 

Stopień rozpoznania zasobów i stan zagospodarowania, a także wielkość wydobycia z poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.

Opracowała: Janina Dyląg

źródło: pig