Fosforyty

 

 

 

 

 

 

Fosforyty

Głównym użytkownikiem fosforytów jest przemysł nawozów sztucznych (produkcja nawozów fosforowych), w znacznie mniejszej skali używane są przez przemysł chemiczny do produkcji różnego rodzaju związków fosforu.

Fosforyty występują w Polsce w pasie wychodni osadów albu (kreda górna) na odcinku Radom - Iłża - Annopol - Gościeradów – Modliborzyce w różnego typu osadach w formie konkrecji zasobnych w fosforany wapnia. Używane są do produkcji nawozów fosforowych.

Eksploatację fosforytów w Polsce rozpoczęto w okresie międzywojennym. Obecnie jednak nie są one eksploatowane ze względów ekonomicznych. Kopalnia w Chałupkach została zamknięta w 1961 r., a w Annopolu w 1971 r.

Aktualne graniczne wartości parametrów definiujących złoże fosforytów określają maksymalną głębokość dokumentowania złóż na 400 m, minimalną zawartość P2O5 w konkrecjach fosforytowych w profilu złoża – 15 % oraz minimalną zasobność konkrecji fosforytowych na 1 800 kg/m2. Parametry jakościowe udokumentowanych w przeszłości złóż kształtują się następująco (tabela 1):

Parametr zasobności odbiega znacznie od wymogów granicznych wartości parametrów definiujących złoże. Złoża są zawodnione, co bardzo utrudniało by potencjalną eksploatację, ponadto znaczne ich fragmenty zostały zabudowane lub poprowadzono przez nie drogi, linie kolejowe i linie wysokiego napięcia. W skrajnych przypadkach powoduje to zmniejszenie dostępnych do eksploatacji zasobów nawet o 50 – 80 %.

Z powyższych powodów wszystkie złoża fosforytów w roku 2006 zostały wykreślone z krajowego bilansu zasobów a krajowe zapotrzebowanie na surowce fosforytowe w całości pokrywane jest importem.

Opracował: Robert Bońda

źródło: pig